تاریخچه کپسول آتش نشانی:
آتش پدیده ای طبیعی است که از آغاز خلقت یکی از 4 عنصر اصلی طبیعت بوده است. حرارت ناشی از آن و گرمایی که می بخشد زندگی بخش و حیاتی است.
انسان های نخستین در حدود 400 هزارسال پیش برای اولین بار آتش را مهار کردند و این به معنای توانایی انسان برای استفاده از آن در پخت غذا و گرم کردن خود می باشد.
اما از همان دوران پارینه سنگی، آتش گاهی از کنترل خارج شده و باعث سوختن خانه ها و اشیا می شد و باید خاموش می شد، پس نیاز به ابزار در جهت خاموش کردن آن قدمتی به اندازه استفاده از خود آتش دارد. احتمالا در آن زمان با آب، خاک و یا برگ درختان آتش را خاموش می کردند.
تا اینکه در اوایل قرن هجدهم میلادی یک شیمی دان انگلیسی به نام Ambrose Godfrey وسیله ای برای خاموش کردن آن ابداع کرد. این وسیله از محفظه ای شیشه ای تشکیل می شد که مایعی خاموش کننده در آن قرار داشت.
یک محفظه کوچک محتوی پودر باروت با یک چاشنی فیتیله ای نیز در کنار محفظه تعبیه شده بود. با انفجار باروت ظرف متلاشی می شد و مایع خاموش کننده به اطراف پرتاب شده و آتش را خاموش می کرد. البته این وسیله کاربری محدودی داشت و همیشه موفق عمل نمیکرد.
سرانجام یک افسر انگلیسی به نام George Wiliam Manfndy از یک کپسول مسی به حجم 3 گالن (13.6 لیتر) حاوی پودر کربنات پتاسیم برای اطفا حریق استفاده کرد و آن را Fire Extinguisher به معنای خاموش کننده آتش نامید. پودر به کار رفته در واقع خاکستر مروارید بود که به کمک هوای فشرده موجود در داخل کپسول خارج می شد. این وسیله ولین نسخه اختراعی است که ما امروز آن را کپسول آتش نشانی می نامیم.
کپسول آتش نشانی چیست؟
کپسول آتش نشانی مخزنی است استوانه ای شکل که با مواد مخصوصی تحت فشار پر شده و در هنگام آتش سوزی به ما کمک می کند تا آن را مهار و از گسترشش جلوگیری نماییم. با توجه به اینکه انواع آتش با هم متفاوت است، نحوه مواجهه با آن نیز متفاوت و وابسته به ماهیت آن می باشد. به همین جهت در طول زمان کپسول های آتش نشانی مختلفی به وجود آمده است که هر کدام از آن ها برای حریق های متفاوت مناسب و قابل استفاده است.
معرفی اجزا کپسول آتش نشانی:
عموما کپسول های آتش نشانی دارای قسمت های زیر است:
-
بدنه (سیلندر):
کپسول های آتش نشانی به طور عموم بدنه فلزی دارند که داخل آن بسته به نوع کپسول پودر، آب و یا گاز Co2 تحت فشار وجود دارد. نوع فلز و روش ساخت آنها باید با استاندارد های مربوطه مطابقت داشته باشد.
بدنه باید از چنان کیفیتی برخوردار باشد که فشار کارکرد دستگاه (به طور معمول تا 2 برابر فشار آزمون) را به خوبی تحمل کند و بایستی در مقابل زنگ زدگی و خوردگی از مقاومت لازم برخوردار باشد.
به روی بدنه با توجه به کارخانه سازنده دستگاه ممکن است دارای دستگیره، پایه و … نصب شده باشد. همچنین نام کارخانه سازنده، سال تولید، روش به کار انداختخن روش آزمون و سایر اطلاعات مربوطه به خاموش کننده بایستی به روی بدنه درج شود.
-
ساز و کار عمل کننده:
خاموش کننده ها با توجه به نوع و کارخانه سازنده آن ها ممکن است به یکی از انواع مکانیزم عمل کننده ضربه ای، اهرمی، فلکه ای و فشاری مجهز باشد.
-
اهرم یا ضامن (پین):
که به صورت یک سوزن بین اهرم و دسته قرار می گیرد تا از پلمپ خود جدا نشود و امکان خروج محتویات داخل سیلندر را نمی دهد.
-
دسته نگهدارنده:
جهت جا به جایی کپسول از آن استفاده می شود.
-
مانومتر (درجه):
این وسیله فشار گاز درون کپسول را نمایش می دهد.
-
میراب (میلاب):
لوله داخلی کپسول آتش نشانی است که پودر آتش نشانی از درون این لوله به خارج تخلیه می گردد.
-
شلنگ هدایت کننده:
باعث افزایش سرعت مواد و هدایت دقیق آن به روی آتش می شود. این مورد در کپسول های Co2 به صورت شیپور می باشد.
در شکل زیر اجزا کپسول آتش نشانی نمایش داده شده است:
انواع کپسول آتش نشانی:
در هنگام خرید کپسول آتش نشانی شما به این سوال برخورد خواهید کرد که (چه نوع کپسولی باید بخرم)، مقاله زیر می تواند به شما کمک کند تصمیم درستی را در هنگام خرید بگیرید. همینطور شما می توانید با برقراری تماس با کارشناسان طاها بازار، مشاوره رایگان گرفته و خرید خود را با خیال راحت انجام دهید.
-
پودر و گاز
-
Co2
-
فوم
-
آب و گاز
-
بیوورسال
کاربرد کپسول آتش نشانی بر اساس وزن:
کپسول آتش نشانی پودر و گاز در وزن های 1، 2، 3، 4، 6، 9، 12، 25، 50، 75 کیلوگرم تولید می شود. منظور از این اعداد وزن پودری است که در کپسول وارد شده است و اندازه سیلندر نیز طبعا به اندازه حجم پودر طراحی شده است. ضمن اینکه این سایز ها استاندارد جهانی هستند. به طور مثال کپسول آتش نشانی پودر و گاز 11 کیلویی نداریم و حتی به صورت سفارشی نیز تولید نمی شود.
انواع کپسول آتش نشانی بر اساس وزن:
پودر و گاز 1 کیلویی تا 12 کیلویی وزن و حجم زیادی ندارند و به وسیله یک فرد بالغ قابل حمل هستند ولی در مورد 3 سایز آخر یعنی 25، 50 و 75 کیلوگرمی به دلیل سنگین و حجیم بودن برای سهولت حمل و نقل بر روی یک ارابه چرخدار نصب می شوند.
پودر و گاز 1 تا 4 کیلوگرمی اصطلاحا کپسول آتش نشانی ماشینی نامیده می شوند و برای استفاده خودرو مناسب هستند. لازم به ذکر است کپسول آتش نشانی 4 کیلوگرمی کاراآیی بیشتری در هنگام بروز خطر خواهد داشت چون حجم بیشتری پودر دارد و نسبت به 1 کیلویی صرفه اقتصادی بیشتری نیز دارد.
متوسط یعنی 6، 9 و 12 کیلوگرمی برای نصب در ساختمان های مسکونی و اداری مناسب و پرطرفدار هستند.
معمولا در ساختماا های دو واحدی در هر طبقه یک عدد کپسول آتش نشانی 6 کیلویی پودری نصب شود بهتر است.
اگر تعداد واحد های هر طبقه بیشتر باشد، مثلا 4 واحدی، بهتر است از کپسول آتش نشانی 12 کیلوگرمی استفاده شود.
پودری چرخدار یعنی 25، 5 و 75 کیلوگرمی برای کارخانجات و انبارهای نگهداری کالا تجاری مناسب هستند. چون در این محیط ها کالای قابل اشتعال زیادی وجود دارد و در صورت آتش سوزی حجم آتش بسیار زیادی خواهد داشت. ضمن اینکه این 3 مدل به جای اهرم از شیر فلکه برنجی برای باز کردن کپسول بهره می برند که به یک شلنگ لاستیکی بلند متصل است.
طبق استاندارد، کپسول هایی که دارای وزن کمتر 18 کیلوگرم می باشد را در ارتفاع 1 متر و بیشتر از 18 کیلوگرم را در ارتفاع 1.5 متر نصب می کنند به طوری که سر کپسول در این ارتفاع قرار بگیرد.
رنگ کپسول آتش نشانی:
کپسول های آتش نشانی در گذشته معمولا با رنگ های مختلفی نشان داده می شدند تا کاربر بتوانند به طور سریع از کپسول مناسب استفاده نمایید.
کپسول با محتوای آب به رنگ قرمز، کپسول های Co2 به رنگ سیاه، کپسول حاوی پودر به رنگ آبی و کپسول های بیوورسال به رنگ سبز می باشند. اما در ایران اکثر کپسول ها به رنگ قرمز بوده و تفاوت هر کدام را به صورت نوار رنگی بر روی بدنه آن مشخص می کنند.